Tο μέλι και η ιστορία του
Όλοι μας έχουμε δοκιμάσει κάποια στιγμή μέλι και μάλιστα πολλοί από μας το λατρέψαμε. Όμως κατά πόσο ξέρουμε τον δημιουργό και την ιστορία του; Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα με πλούσια παραγωγή μελιού δεν γνωρίζουμε πολλά για το πώς έφτασε στο τραπέζι μας.
Η μέλισσα εμφανίστηκε στη Γη πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλιούς κατοίκους της. Είναι από τα ελάχιστα είδη των εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε όφελος. Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου να «εξημερώσει» τη μέλισσα δεν είναι νέα. Υπάρχει μια σπηλαιογραφία στην Μπικόρπ της Ισπανίας, ηλικίας τουλάχιστον 15.000 χρόνων, όπου εικονίζεται ένας άνθρωπος που προσπαθεί να πάρει μέλι από μελίσσι. Σε διάφορες ζωγραφικές παραστάσεις, που βρέθηκαν στις Πυραμίδες της Αιγύπτου, εικονίζονται άνθρωποι που ασχολούνται με τη μελισσοκομία. Στην αρχαία Ελλάδα επίσης η μελισσοκομία βρισκόταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο ήδη από την προϊστορική εποχή όπως δείχνουν οι σύγχρονες έρευνες.
Η μέλισσα όμως δεν μας προσφέρει μόνο το μέλι. Παράγει επίσης την πρόπολη, τη γύρη, το βασιλικό πολτό και το δηλητήριο. Την πρόπολη οι μέλισσες την παρασκευάζουν από ρητίνες (50-55%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10-15%) και γύρη (5%). Μ? αυτή εκτός των άλλων αποστειρώνουν την κυψέλη. Στον άνθρωπο έχει αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική, ανοσοποιητική και αντιισταμινική δράση καθώς και αντί-ιικές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Τη γύρη τη συγκεντρώνουν από διάφορα λουλούδια . Είναι η πλουσιότερη φυσική τροφή σε πρωτεΐνες βιταμίνες, απαραίτητα αμινοξέα και πολύτιμα συστατικά για τη διατροφή μας. Έτσι, βοηθά στη διανοητική λειτουργία, ενισχύει τη συστολή της καρδιάς, δίνει ευεξία και αυξάνει την αυτοπεποίθηση. Ο βασιλικός πολτός θεωρείται το γάλα των μελισσών και είναι πλούσια πηγή βιταμινών. Έχει αντιβιοτική δράση, επιταχύνει το μεταβολισμό, διεγείρει τις ορμονικές λειτουργίες, δημιουργεί αίσθημα ευφορίας και έχει αντισηπτικές ιδιότητες. Το δηλητήριο χρησιμοποιείται σε φαρμακευτικά σκευάσματα για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας, του γαστρικού έλκους, της φυματίωσης, των ρευματοπαθειών, των καρδιοπαθειών και των αδενοπαθειών. Βοηθάει, τέλος, στη βελτίωση του ανοσοποιητικού και του νευρικού συστήματος.
Εκτός όμως από όλα τα σημαντικά που αναφέρθηκαν παραπάνω, η μέλισσα είναι ο βασικότερος επικονιαστής της φύσης. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μείωση του πληθυσμού των μελισσών σ? όλο τον πλανήτη. Ίσως είναι καιρός να θυμηθούμε τα λόγια του Albert Einstein: «όταν εξαφανιστούν οι μέλισσες η ανθρωπότητα θα έχει ακόμα 4 χρόνια ζωής».
Γκίκα Μαρία Β?2
Βιβλιογραφία:
- http://keritisriver.blogspot.gr,
- http://el.wikipedia.org
- Μελισσοκομική επιθεώρηση (Τεύχος: Ιούλιος-Αύγουστος 2001, σελ.340-341)